Detalji predmeta

• Stanje Polovno

Na pragu Hladnog rata: Jugoslavija i građanski rat u Grčkoj (1945 - 1949) / Milan Ristović


Beograd 2016. Mek povez sa klapnama, 491 strana.
Knjiga je nekorišćena (nova).
R19


„Ističući posebnost `jugoslovenskog faktora` u građanskom ratu u Grčkoj autor je pokazao u kojoj meri je on bio poseban u odnosu na druge zemlje `narodnih demokratija` na Balkanu, ali i na velike sile involvirane u sukob. Način na koji je shvatana `internacionalistička solidarnost`, kako je pokazalo ovo istraživanje, odredio je stepen jugoslovenske umešanosti u unutrašnje stvari južnog suseda. Pomoć grčkim partizanima bila je deo opšte političke i ideološke konfrontacije Jugoslavije sa Zapadom, a sukob sa Kominformom onaj trenutak u kojem je došlo do distanciranja, a zatim i konačnog raskida sa grčkim komunistima”.
Prof. dr Ljubodrag Dimić (iz recenzije)


„Iskustvo rada na ovim temama dugo je preko 20 godina i vodilo je autora da ponudi i domaćoj i stranoj istoriografiji odlično rekonstruisanu jugoslovensku ulogu, tačnije jugoslovensko mešanje u grčki građanski rat. Ovaj rad predstavlja značajnu dopunu znanjima o hladnom ratu, istoriji Balkana, ulozi velikih sila i samim grčko-srpskim (jugoslovenskim odnosima).”
dr Mile Bjelajc (iz recenzije)




Sadržaj:
Skraćenice
Uvodna beleška
I. Grčki građanski rat: između istoriografskog i ideološko-političkog viđenja
O izvorima korišćenim za pisanje ove knjige
II. Uvod
Kriza kao long duree. Grčka 1912 — 1940/1941 — 1941 - 1944/1945.
Jugoslovensko-grčki odnosi do 1944-1945. godine
Okupacija, otpor, unutrašnje suprotnosti grčkog društva četrdesetih godina XX stoleća
Jedan ekskurs: građanski rat: sukob bez pravog kraja (protracted conflict)?
DEO PRVI: GRČKA KRIZA - BALKANSKI KONTEKST
I. „Pitanje svih pitanja” u odnosima komunističkih partija Jugoslavije i Grčke
„Bolje je imati jedan siguran bataljon nego šest ministara u vladi”
II. „Decembarski ustanak” 1944/1945. i Jugoslavija
Razlozi jugoslovenske pasivnosti tokom decembarskih događaja u Atini
Nedoumica: Odvojiti se i držati se čvrsto
III. Nasilje kao svakodnevica: smutna vremena „belog terora” — jugoslovenska viđenja
Bojkot izbora - konfuzija i „taktička greška“ Komunističke partije Grčke
Posle Litohora
Ka poslednjoj „rundi” građanskog rata
IV. „Ispunjavanje internacionalističke dužnosti organizacija, vidovi i obim jugoslovenske pomoći za opstanak levičarskog ustanka
Stižu „veliki doktori”
Oslonac na sever: Jugoslavija i snabdevanje Demokratske armije Grčke
Širenje ratnih operacija i novi zahtevi za pomoć
Nesporazumi sa Bugarima i Albancima
Pomoć u drugoj fazi građanskog rata Jugoslovenski „vojni savetnici” u Demokratskoj armiji Grčke
Organizacija saniteta i tajne bolnice za grčke ranjenike u Jugoslaviji
V. Trumanova doktrina, „ruska beba” i „britansko čedo”
Britansko odstupanje, američko nastupanje i jugoslovenske reakcije
Američko iskrcavanje na Balkan
Jugoslovensko viđenje promene uticaja u Grčkoj
VI. Neobjavljeni rat na granici
Jugoslovenska uloga u grčkoj krizi i međunarodna reakcija
„Privremena vlada demokratske Grčke” i jugoslovenske dileme
Smirivanje na granici
VII. Jugoslavija, „albanski faktor” i građanski rat u Grčkoj 1946-1949. godine
Jugoslovensko-grčko sukobljavanje oko Albanije na Konferenciji mira u Parizu
Albanija i ratna zbivanja u Grčkoj
Staljinova senka na jugoslovensko-albanskoj saradnji
VIII. Između „kategoričkog imperativa” i „ravnoteže sila”: grčka kriza u odnosima Tito — Staljin
Grčka kriza i Kominform
Skidanje s dnevnog reda
Ka kraju saradnje
Rezolucija Informbiroa i njen uticaj na odnose jugoslovenskih i grčkih komunista
IX. Raskid „zajedničkog posla”
DRUGI DEO: NA MARGINAMA GRAĐANSKOG RATA
I. Jugoslovenska emigracija u Grčkoj
II. Izbeglice, deca, taoci
Pitanje talaca
III. Deca — izbeglice: između „otmice” i „spasavanja”
IV. Buljkes: između izbegličkog logora i centra za vojnu obuku
Ustrojstvo uprave izbegličke komune i problemi
Neuspešna privredna autarhija
Centar vojne i ideološke obuke kadrova Demokratske armije Grčke
Tema međunarodnih rasprava
Kraj „buljkeske komune”
V. „Birokratski rat” i njegove žrtve
VI. Propagandna „slika suseda”
Ksitosi, monarhofašisti i dobri Grci: satirična vizuelizacija „loših Grka”
Jugoslovenska propagandna podrška: Među Markosovim partizanima i Majka Katina
ZAKLjUČAK
Zaključak
IZBOR IZ LITERATURE / INDEKS IMENA / INDEKS
GEOGRAFSKIH IMENA
Izbor iz literature
Indeks imena
Indeks geografskih imena
Odlično očuvano, nekorišćeno, retko u ponudi
Аутор - особа Ристовић, Милан, 1953- = Ristović, Milan, 1953-
Наслов На прагу Хладног рата : Југославија и грађански рат у Грчкој : (1945-1949) / Милан Ристовић
Врста грађе научна моног.
Циљна група одрасли, озбиљна (није лепа књиж.)
Језик српски
Година 2016
Издање 1. изд.
Издавање и производња Београд : Филозофски факултет, 2016 (Београд : Гласник)
Физички опис 491 стр. : илустр. ; 24 cm
ISBN 978-86-6427-037-3 (брош.)
Напомене Тираж 300
Напомене и библиографске референце уз текст
Библиографија: стр. 463-473
Регистри.
Предметне одреднице Међународни односи -- Југославија -- 1945-1949
Међународни односи -- Грчка -- 1945-1949
Грчка -- Грађански рат -- 1946-1949
Грчка -- Историја -- 1945-1949
Југославија -- Историја -- 1945-1949

Grčki građanski rat je trajao od 1946. do 1949. godine, i bio je prvi primer posleratne komunističke pobune. Pobeda Vlade antikomunističkih snaga je vodila grčkom članstvu u NATO i pomogla je da se definiše ideološka ravnoteža moći u Egejskom moru tokom celog Hladnog rata.

Građanski rat su vodile strana koje su činili uglavnom konzervativno grčko civilno stanovništvo i oružane snage grčke vlade koje su podržavale SAD i Ujedinjeno Kraljevstvo, a sa druge strane su većinom bili grčki komunisti i glavno članstvo najveće antinacističke organizacije (ELAS), čije je vođstvo kontrolisala Komunistička partija Grčke.

Prva faza građanskog rata se odvijala između 1942. i 1944. Levičarsko i desničarsko krilo pokreta otpora su se borili jedni protiv drugih u bratoubilačkom ratu da bi uspostavili vođstvo u grčkom pokretu otpora. U drugoj fazi (1944), vlast socijalista, koji su vojno kontrolisali većinu Grčke, se suprotstavila povratničkoj grčkoj vladi u izgnanstvu, koja je stvorena u Kairu, pod okriljem zapadnih saveznika. U trećoj fazi (1946–1949), vlada desnog centra, izabrana u neprirodnim uslovima, se borila protiv oružanih snaga pod kontrolom Komunističke partije Grčke. Iako je učešće Komunističke partije u pobuni bilo opštepoznato, partija je ostala legalna do 1948, nastavljajući da koordinira napade iz svoje kancelarije u Atini sve do zabrane.

Građanski rat je ostavio u nasledstvo Grčkoj političku polarizaciju; kao rezultat rata Grčka je takođe ušla u savez sa SAD i stupila je u NATO, dok su odnosi sa severnim sovjetski-orijentisanim susedima ostali zategnuti.