Detalji predmeta

• Stanje Polovno

Аутор - особа Никчевић, Војислав П.
Наслов Crnogorski jezik : geneza, tipologija, razvoj, strukturne odlike, funkcije. T. 1, (Od artikulacije govora do 1360. godine) / Vojislav Nikčević
Врста грађе књига
Језик српски
Година 1993
Издавање и производња Cetinje : Matica crnogorska, 1993 (Podgorica : Montenegropublic)
Физички опис 400 str. : ilustr. ; 25 cm
Збирка Istorija jezika Montenegrina
ISBN (Karton)
Напомене Autorova slika
Tiraž 1.000
Bilješka o autoru: str. 390-391
Napomene i bibliografske reference uz tekst
Bibliografija: str. 361-375
Summary ; Резюме
Registar.
Предметне одреднице Српски језик -- Дијалекти -- Црна гора

Vojislav Nikčević: Crnogorski jezik, tom I. – Cetinje: Matica crnogorska, 1993 (Podgorica: Montenegropublic). 402 str; 170×245 mm. – Biblioteka: Montenegrina – Istorija jezika). – Tiraž: 1000.

Neki istoričari drže da su Crnogorci sve do Berlinskog kongresa (1878) bili dio srpskoga naroda. Naime, prema njima, taj se narod na teritoriji današnje Crne Gore, od prodora Turaka na balkanske prostore, našao izolovan od ostalih djelova svojega etnosa, pa se sticajem nepovoljnih okolnosti vremenom formirala crnogorska nacionalna individualnost. 0 njoj je moguće govoriti jedino s pojavom građanskog društva u Crnoj Gori, jer je nacija tvorevina građanskog društva. To je bilo tek krajem XIX vijeka.

Ovome tradicionalnom pokušaju tumačenja nastanka crnogorske nacije još neposredno nakon njegova objavljivanja izrečeni su krupni prigovori: ne može se u istome kontekstu tvrditi kako su se Crnogorci oformili u naciju na bazi postojećih, vjekovima stvaranih „posebnosti srpskog naroda u Crnoi Gori“. Nijedna se nacija ne stvara „na bazi posebnosti nekog drugog naroda“, nego valjda na temelju posebnosti svojega naroda. Ne može se govoriti o postojanju crnogorske nacije ako se ne priznaje postojanje crnogorskog naroda, jer bi inače bilo iluzorno isticati „vjekovno stvaranje posebnosti“. Ovo je čvorna tačka raspravljanja. Rasplesti je znači: priznati formiranje crnogorske nacije na osnovu posebnosti postanka crnogorskog naroda ili otvoreno reći da crnogorsko pitanje ne postoji pa, prema tome, nema ni crnogorske nacionalnosti. Ovi su izazovi ostali bez odgovora od strane oponenta.

U nastojanju da pokaže kako su Crnogorci srpskoga etnićkog porijekla, drugi istoričar navodi niz primjera crnogorskijeh srpskih nominacija iz spisa mitropolita Save Vasilija Petrovića Njegoša te iz tekstova Petra I i Petra II Petrovića Njegoša. U njima, analogno iskazu: „Jesam Rade Tomov s Njegušah, vladika gospodar Crne Gore i nečesov poeta nesretnji, jesam Crnogorac, i Srbin, i Sloven, i mrva praha zemnoga pod ovim nebesima“, nporedo opstoje pojmovi Crnogorac i Srbin, pa prisvojni pridjevi crnogorski i srpski. Po sudu istoga povjesničara, iz toga slijedi kao da su stanovnici Gore šire shvaćeno, u narodnosnome pogledu, prvo takođe bili Srbi, pa tek potom u naše doba nacionalno Crnogorci. Tako nije, već prvi pojam označava crnogorsku narodnost i nacionalnost, a drugi, kao što pokazuje dr Radoslav Rotković u radu Srpstvo i hrvatstvo kao etnička i vjerska obilježja (Monitor, br. 37. Titograd› 5. jul 1991, 36-37), „srpsku“ vjeroispoviiest (pravoslavlje, crnogorsko „srpstvo“), odnosno u slučaju Petra II štokavskog pravoslavca (=srbina).

(Iz autorovog predgovora)